W ostatnim czasie korespondowaliśmy z Subskrybentami naszych newsletterów na temat bycia prawdziwym sobą. Poruszyliśmy także temat ZACHOWANIA ASERTYWNEGO. Określiliśmy czym jest asertywność oraz czym różni się zachowanie asertywne od egoizmu.
Przypomnę Wasze wypowiedzi – asertywność to: umiejętność powiedzenia „nie”, umiejętność stanowczego wyrażania swojego zdania i trwania przy nim, moc moich przekonań (a nie przekonań innych), moja decyzja, z którą czuję się dobrze, bycie sobą w pełni w szacunku do otaczającego świata.
A czym różni się zachowanie asertywne od egoizmu?
Karolina to świetnie wytłumaczyła :)
W jednym i drugim pojęciu kierujemy się własnym JA, myślimy o sobie, a jednak te dwa pojęcia są sobie tak różne. Egoizmem kieruje się osoba dbająca tylko i wyłącznie o własne dobro, stawiając swoje przekonanie/wartości ponad wszystkie inne. Takiej osobie/postawie egoistycznej brakuje dystansu do świata i ludzi. Według mnie taka postawa, końcowo prowadzi do poczucia nieszczęścia. Asertywność to natomiast postawa osoby również kierującej się własnym JA, własnym zdaniem, ale nie krzywdzącej w jakiś sposób osoby czy otoczenia – dlatego wyżej napisałam, że jest to bardzo duża umiejętność – zachować odpowiedni balans – powiedzieć swoje zdanie nie urażając innych i jednocześnie robić to w zgodzie z sobą. I z kolei taka postawa w przeciwieństwie do egoizmu – prowadzi nas do poczucia szczęścia (zadowolenia z siebie). Asertywność to świadoma postawa, a egoizm według mnie – nie.
A inna Czytelniczka napisała: Dla egoisty najważniejszy jest on sam.
Tak właśnie jest!
My, ludzie, mamy taki wewnętrzny radar, który ocenia czy osoba, z którą mamy do czynienia, zachowuje się przyjaźnie wobec nas z przyczyn egoistycznych (cel korzystny tylko dla niego) czy też altruistycznych (cel korzystny dla innych i ewentualnie dla siebie). I od tego zależy czy lubimy tą osobę, czy też nie.
Generalnie lubimy osoby życzliwe, towarzyskie, uczciwe, inteligentne, o wysokiej pozycji społecznej i umiejętnościach społecznych (np. asertywność ;)
Wojciszke, Abele i Baryła (2009) przeprowadzili ciekawy eksperyment. Nie pamiętam już procedury badania, ale chodziło o to, aby wskazać kogo najbardziej a kogo najmniej lubisz z osób, które zachowywały się :
a) nieżyczliwie i nieinteligentnie
b) nieżyczliwie i inteligentnie
c) życzliwie i nieinteligentnie
d) życzliwie i inteligentnie.
Zastanów się przez chwilę i odpowiedz na pytania:
- Kto według Ciebie jest osobą najbardziej lubianą?
- Kto jest w drugiej kolejności lubiany?
- A kto najmniej?
:)
Założenie badaczy było takie, że choć nasze cechy możemy podzielić na wiele sposobów, to użyteczny jest podział na cechy WSPÓLNOTOWE i cechy SPRAWCZE – traktowane jako podstawowe wymiary spostrzegania społecznego.
Cechami wspólnotowymi będzie np. życzliwość, uczciwość, lojalność a cechami sprawczymi np. inteligencja, ambicja, skuteczność.
Cechy wspólnotowe są korzystne, nagradzające dla ludzi znajdujących się w relacji z właścicielem tych cech. Brak tych cech jest niekorzystny.
Cechy sprawcze są korzystne głównie dla właściciela tych cech :) a dla innych …to już zależy, od tego jak je właściciel wykorzystuje – czy wspiera innych, czy tylko wykorzystuje je dla siebie.
Zatem kto jest najbardziej lubiany?
–> osoba zachowująca się życzliwie i inteligentnie!
Potem osoba zachowująca się życzliwie i nieinteligentnie a najmniej lubiana jest osoba zachowująca się nieżyczliwie i … inteligentnie, ponieważ specjalnie wykorzystuje swoje umiejętności do manipulowania innymi aby osiągnąć cel DLA SIEBIE!
Tak trochę odszedłem od tematu asertywności, ale już wracam. Chciałem pokazać, że asertywne zachowania charakteryzuje się nie tylko skutecznością, ale też życzliwością i jest to cecha bardzo ważna! Życzliwość sprzyja lubieniu, zachowanie asertywne także! Inteligencja też sprzyja lubieniu, ale w sytuacji gdy posługujemy się nią aby i innym było dobrze.
W życiu cenimy zarówno cechy wspólnotowe, jak i sprawcze – po prostu lubimy ludzi działających na naszą rzecz i okazujących nam szacunek :)
Każdy z nas nastawiony jest zarówno na relacje, jak i osiąganie celów, a mi chodzi o to, że można osiągnąć sukces tu i tu, ucząc się zachowań asertywnych i umiejętności wchodzących w ich zakres, np.
- Wypowiadać własne zdanie tak, aby się z nim liczono
- Mówić „NIE” w sposób nieuległy i nieraniący innych
- Wyrażać swoje potrzeby i opinie
- Wyrażać uczucia pozytywne i negatywne
- Prosić o to czego chcesz, lub co ci się należy
- Przyjmować krytykę
- Radzić sobie z agresją innych
- Stawiać granice i bronić swoich praw w pracy i życiu osobistym
Więc widzisz ile korzyści przynosi autentyczna postawa asertywna! Osiągamy cele i jednocześnie jesteśmy życzliwi a inni nas lubią. Nasze relacje z innymi są dobre, co zwiększa satysfakcję z życia i sprzyja poczuciu godności i szacunku do siebie.
Zarówno zachowanie egoistyczne jak i asertywne mogą mieć na celu realizowanie własnych interesów. Jednak podejście do innych osób w tych dwóch postawach jest odmienne. Zachowanie asertywne, to jak my je pojmujemy jest zachowaniem wyrażającym szacunek i miłość do siebie i do innych.
Tomasz Kurzydłowski
P.S. Nowy artykuł, który powstał na podstawie naszej korespondencji -> Odwaga Bycia Sobą
