Są pewne określone zachowania, po których można poznać pary w głębokim kryzysie. Wielu badaczy skupiło się na tym zagadnieniu i wyniki ich badań wskazują na to, że jest pięć głównych czynników odróżniających zachowanie skłóconych partnerów od tych, którzy tworzą szczęśliwy związek (podaję za: „Podstawy terapii małżeństw” D. Russell Crane):
5 zachowań charakteryzujących związek w kryzysie
- Krytyka
- Pogarda
- Zachowania obronne
- Niemy opór
- Rozpamiętywanie krzywd
Są zachowania nasilające negatywne interakcje pomiędzy partnerami; fot. olly – Fotolia
1. Krytyka
Krytyka – to atak wymierzony w osobowość i cechy charakteru partnera. Często wykracza poza zwykłą skargę na daną sytuację czy zachowanie partnera. Idzie w parze z narzekaniem, obwinianiem i przypisywaniem partnerowi złych intencji lub wad, co może obrazować stwierdzenie: – „Nie zrobiłeś zakupów, bo myślisz tylko o sobie.”
2. Pogarda
Pogarda – to zachowanie podobne do krytykowania, ale łączy się także z celowym obrażaniem i psychicznym znęcaniem się nad partnerem. Ma na celu umniejszenie wartości drugiej osoby, pokazanie jej, jak wielką wzbudza odrazę. Typowymi pogardliwymi zachowaniami są: obrzucanie wyzwiskami, wyśmiewanie się, ironia, cynizm, szyderczy uśmiech, przewracanie oczami.
3. Zachowania obronne
Zachowania obronne – to zachowania mające na celu obronę własnej osoby, które utrudniają komunikację między partnerami, przeszkadzają w rozwiązywaniu problemów i nawiązaniu dobrego kontaktu emocjonalnego. Płyną z przekonania, że partner zachował się niewłaściwie, nikczemnie, krzywdząco.
Demonstrowane jest oburzenie z powodu poniesionych krzywd, oskarżanie, przedstawianie siebie jako ofiary. Partnerzy zarzucają sobie brak odpowiedzialności, stosują wymówki, wykręty, wzajemnie się obwiniają, nieustannie na siebie narzekają, powtarzają te same słowa i negatywne gesty np. krzyżują ręce na piersiach, nieszczerze się uśmiechają.
4. Niemy opór
Niemy opór – małżonkowie już nie reagują na krytyczne czy pogardliwe wypowiedzi a zaczynają ignorować to, co partner do nich mówi, dystansują się emocjonalnie do zaistniałej sytuacji. To najczęściej potęguje frustrację i nasila ataki drugiej strony, co znów sprawia, że współmałżonek wycofuje się jeszcze bardziej i demonstruje silniejszą niechęć.
5. Rozpamiętywanie krzywd
Rozpamiętywanie krzywd – partnerzy nieustannie przywołują negatywne myśli zaogniające istniejący konflikt. Postrzegają siebie jako niewinne ofiary, podsycają w sobie oburzenie poczynaniami małżonka. Myśli nasilają pogardę wobec partnera, rozpamiętywane są wszelkie trudności zaistniałe w minionym okresie. To prowadzi do wzajemnej krytyki i karania siebie.
Powyżej wymienione zachowania nasilają negatywne interakcje pomiędzy partnerami. Każde z zachowań napędza kolejne, powodując, że małżonkowie, partnerzy coraz bardziej oddalają się od siebie i w efekcie stają się sobie coraz bardziej obcy.
Czy zauważasz któreś z tych zachowań u siebie?
Joanna Stelmach
PS. Zobacz też 5 najważniejszych czynników udanego małżeństwa
Witam.Jesteśmy dojrzałymi ludżmi-już na emeryturze,nasz związek trwa od 2008 roku.Na początku było cudownie,mamy wspólne zainteresowania, lubimy być wśród ludzi,lubimy taniec fajnie nam się razem pracuje.Wszystko prawie idealnie.Zaczęło się psuć kiedy mój partner zaczął ze szczegółami opowiadać mi o swoich byłych podkreślając jakie to były „cuda”.Kiedy spotykamy się ze znajomymi często też wspomina i chwali się byłymi jak to określa „panienkami” .Dziwne też jest to że nigdy nie mówi mi żadnych komplementów a kiedy wprost o to pytam to spuszcza głowę jak skarcony dzieciak i milczy.Próbowałam niejednokrotnie rozmawiać z nim o co w tym wszystkim chodzi ale za każdym razem bez… Czytaj więcej »
Elu, jeżeli widzisz u siebie zachowania wymienione w artykule, ważne jest popracować nad ich zmianą, oczywiście jeżeli zależy Ci na dobrostanie Twojego związku. Jeżeli samej jest Ci trudno, skorzystaj z pomocy specjalisty. Możecie także skorzystać z terapii par. Powodzenia!
I przerabiałem te fazy, i nie przerwalem, nie skorzystałem z pomocy jakiejkolwiek, a teraz pustka……..
Przykro mi bardzo Pawle. Jednak z każdego błędu można wydobyć dużo mądrości na przyszłość, tak aby się więcej nie powtarzały. Koniecznie wybacz sobie – wtedy łatwiej Ci będzie ruszyć do przodu. Życzę Ci pięknej nowej Miłości, do której razem podejdziecie bardziej świadomie.
Ile procent terapi par niszczy zwiazek a ile go naprawia?
Niestety nie prowadzimy takich statystyk. Być może gdzieś można o nich poczytać.
Moim zdaniem jeżeli na terapię przychodzi para wciąż kochających się ludzi, którym zależy na jakości ich związku i rzeczywiście wkładająca w to swoje zaangażowanie – to naprawa jest nieuchronna :-)