Czy warto zajmować się tematem nieśmiałości? Czy jest to istotne zjawisko we współczesnym społeczeństwie? Czy nie można po prostu tak zwyczajnie – być sobą?!
Problem z nieśmiałością?
Odpowiedź na ostatnie pytanie brzmi – niestety – bycie sobą w obecnych czasach jest bardzo trudne! Nasze wzrastanie w kulturze, w której normy społeczne, kreowane przez media, lansują perfekcyjny wygląd, przebojowych prezenterów, wspaniałych mówców, zmuszają nas do porównywania się z osobami z najwyższej półki – z tymi najlepszymi.
I wobec takiej konfrontacji wypadamy… przeciętnie.
Byłoby dobrze zaakceptować ten fakt. Jednak dla niektórych bycie nie takim, jakim pragnąłby być, sprawia mnóstwo problemów w życiu prywatnym i zawodowym. Według psychologa Philipa Zimbardo skala problemu jest olbrzymia. Ocenia się, że problem z nieśmiałością ma prawie 40-48% osób, a kiedykolwiek problem z nieśmiałością miało 80% osób!
Dlatego nieśmiałość i związany z tym lęk społeczny są tematem, którym należy się zająć!
Otrzymaliśmy wiele przejmujących emaili i komentarzy, z których wyłania się olbrzymia skala zjawiska i zagrożenie jakie niesie ze sobą dla poczucia dobrej jakości życia:
„Wydawać się może, że nieśmiałość, to jakaś błahostka, ale dla mnie to koszmar mojego życia”
„Brak wiary w siebie zżera mnie jak rak każdego dnia”
Powiązania nieśmiałości
Nieśmiałość jest też powiązana z niską, niestabilną i niepewną samooceną, ale niekoniecznie ogólną a raczej w jakimś specyficznym wymiarze, np. z publicznym wypowiadaniem się, czy zapoznawaniem nowych osób.Głównie te dwie sfery ściśle wiążą się ze sobą i mocno utrudniają życie naszym Drogim Czytelnikom:
a) zapoznawanie nowych osób:
„Moimi problemem jest nieśmiałość w okazaniu zainteresowania”,
„Ciągle myślę, co sobie pomyślą o mnie inni ludzie (…) sama blokuję wiele znajomości”,
„Bardzo trudno mi nawiązywać nowe znajomości, bo myślę, że będę źle odebrana”,
„Największym problemem dla mnie to lęki i stres, jaki pojawia się przy poznawaniu nowych ludzi”
b) lęk przed publicznym wypowiadaniem się (wystąpieniami)
„Zawsze mi się wydaje, że to, co ja mam do powiedzenia jest mało wartościowe i nieważne”
„Wydaje mi się, że ludzie będą się ze mnie śmiać, jeśli powiem to, co myślę”
„Mam wrażenie, że nie potrafię się komunikować z ludźmi”
Osoba nieśmiała, koncentruje się na tym jak inni mogą ją ocenić
Boi się, że zostanie skrytykowana, wyśmiana, ośmieszona. To wszystko powoduje trudności w kontaktach z innymi, przejawiające się w dezorganizacji, powstrzymywaniu się, unikaniu interakcji z innymi oraz problemy w realizowaniu działań.
Pod tymi myślami kryje się lęk społeczny
Ten lęk jest różnie pojmowany przez badaczy, choć zawsze nierozerwalnie powiązany z nieśmiałością. Raz jako aspekt nieśmiałości, innym razem jako jej synonim. Nieśmiałość jest też określana jako alterofobia, lęk interakcyjny, czy lękliwość społeczna.
Możemy zdefiniować nieśmiałość w następujący sposób:
Jest to obawa osoby przed reakcjami innych ludzi,
z którymi zmuszona jest wejść w relację.
(zob: Maruszewski, Doliński, Łukaszewski i Marszał-Wiśniewska, 2008, s. 533)
„Jest to złożona przypadłość, która pociąga za sobą całą gamę skutków – od lekkiego uczucia skrępowania, przez nieuzasadniony lęk przed ludźmi, aż do skrajnej nerwicy” (Zimbardo, 1994, s. 22).
Problem nieśmiałości i lęku przed oceną stał się plagą społeczną naszych czasów!
Zastanów się więc czy:
- Denerwujesz się będąc z ludźmi – krępuje Cię wtedy nieśmiałość i lęk?
- Odczuwasz stres przed i w trakcie spotkań towarzyskich, bądź podczas wystąpień w pracy lub w miejscach publicznych?
- Masz silne odczucie, że ludzie Cię obserwują i oceniają jak się zachowujesz, co mówisz, jak żyjesz?
- Towarzyszy Ci lęk wywołujący dyskomfort psychiczny i fizyczny – przejmujesz się tym, co inni pomyślą i powiedzą na Twój temat, że wytkną, wyśmieją, pomówią?
- Przeraża Cię myśl, że jeśli ludzie bliżej Cię poznają, to Cię niezaakceptują i odrzucą?
- Boisz się mówić to, co naprawdę myślisz i nie wyrażasz swoich prawdziwych uczuć i potrzeb?
- Zmuszasz się aby robić to, czego oczekują od Ciebie inni?
- Z obawy przed krytyką nie robisz tego, co naprawdę chcesz?
- Unikasz wyzwań, nowych sytuacji, poznawania nowych ludzi?
Jeśli na kilka pytań odpowiedziałaś „tak” i ten problem utrudnia Ci codzienne funkcjonowanie, to warto zająć się sobą i zwrócić się o pomoc do specjalisty (jeśli nie umiesz sobie z nim samodzielnie poradzić).
Możesz także wziąć udział w naszym warsztacie internetowym Nieśmiałość i Lęk Przed Oceną ze Strony Innych
Tomasz Kurzydłowski
P.S. Proszę, napisz w komentarzu o swoich odczuciach dotyczących tematu nieśmiałości i lęku przed tym, co inni o mnie pomyślą.
Nie przejmuje sie tym co ludzie o mnie mowia..Mam 47lat i nie czuje sie staro i nigdy nie mysle co wypada,a co nie.Ubieram sie jak chce (moze czasami zbyt mlodziezowo ala mam taki swoj styl i nie przebiore sie nagle za stara babke)zyje tak aby nikt przeze mnie nie plakal.Nie zazdroszcze innym tego co maja i nie probuje posiadac tego samego.Nie podoba mi sie taka dzika rywylizacja o dobra materialne.Zawsze jestem soba i albo mnie ktos akceptuje taka jaka jestem,a jak sie komus nie podoba to poprostu nie utrzymuje z ta osoba dalszej znajomosci.pozdrowionka dla Wszystkich.
Renato, BRAWO! Dobre i zdrowe podejście! Możemy brać z Ciebie przykład!
Poza tym 47 lat to dopiero okres średniej (środkowej) dorosłości :) Do starości jeszcze trochę ;)
Mi nieśmiałość przeszła z czasem.Mam 48lat i jestem pewna siebie,znam swoją wartość,żyję zgodnie ze swoją wewnętrzną harmonią . Z wiekiem nabrałam pewności.
Nieśmiałość „sama” przeszła, czy też za pomocą Twoich działań?
Ja niestety mam problem z nieśmiałością, a właściciwie to ze strachem o opinie jaką jak mi się wydaje wyrażają moi rodzice, rodzeństwo, przyjaciele, znajomi, współpracownicy i wszyscy których napotkam na swojej drodze. Boję się mówić o swoich poglądach; boję się wdawać w dyskujsję; kiedy chcę coś powiedzieć o czym wiem, nie mówię gdyż boję się, że zotanę źle oceniony. Boję się kontaktów z ludźmi, gdyz wydaje mi się, że źle mnie ocenia i odbiorą. Jest to wkurzające! W każdej dziedzinie swojego życia boję się o złą ocenę innych. Denerwuje mnie to, ponieważ blokuje mnie to przed wieloma działaniami.
Tomy,
To przykre jak lęk przed oceną ze strony innych może komplikować codzienne funkcjonowanie :( Spróbuj poszukać pomocy u profesjonalisty.
A my, na jesieni 2013 planujemy poprowadzić warsztat internetowy, pt. „Nieśmiałość i lęk przed oceną ze strony innych” – może przyłączysz się?
Witam
Nieśmiałość… cały czas przeszkadza mi w życiu…. wiecznie czuję,że jestem za mało mądra, zaradna, ładna… i cały czas zastanawiam się kiedy odkryją to inni… kiedy mnie poinformują, że to widzą, a może nie powiedzą mi tego tylko wyśmieją za plecami.
Patrząc na siebie z boku… osoba dojrzała, odpowiedzialna , niezła praca , kochająca rodzina… fajna babka
Tylko skąd ten strach… ten kamień w piersi, ten ból żołądka, …
Na wszystkie pytania odpowiedzialam tak.. mam ze sobą wielki problem. Muszę udać się do specjalisty:( dziękuję za ten artykuł.